Hemen Bize Ulaşabilirsiniz
Yayınlarımız Geri Dön
Hukuksal Boyut | Kıyı Kuşağında Yapılaşma

Kıyı Kuşağında Yapılaşma

1. Kıyı Kuşağı (Sahil Şeridi) Nedir?

Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 4. maddesindeki tanımına göre; deniz ve doğal göllerin kıyı bitim (kenar) çizgisinden başlayarak kara yönünde yatay olarak en az 100 metre genişliğindeki alanlardır. İki bölümden oluşan bu alanlar, doğal eşiklere ve kullanım amacına göre belirlenir. Kara yönünde yatay olarak 50 metre genişliğinde belirlenen bölüm, kıyı kuşağının birinci bölümüdür. Kıyı kuşağının birinci bölümünden sonra, kara yönünde yatay olarak en az 50 metre genişliğinde olmak üzere belirlenen bölüm, kıyı kuşağının ikinci bölümüdür. (Gösterimdeki 2 ve 3 No’lu Alanlar)

Gösterim:

2. Kıyı Kuşağı Nasıl Belirlenir?

Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 16. maddesine göre, kıyı kuşağının belirlenmesinde aşağıdaki ilkelere uyulur.

a)  Uygulama imar planı ilk kez yapılacak alanlarda, köy yerleşik alanlarında ve yerleşim dışı alanlarda kıyı kuşağı, kıyı bitim çizgisinden başlayarak kara yönünde yatay olarak en az 100 m genişliğinde olmak üzere belirlenir. Bu alanlar kapsamında daha önce mevzii imar planı onaylanmış alanların kalması durumunda, mevzii imar planının kısmen ya da tümüyle yapılaşma bulunmayan imar adalarında da kıyı kuşağı en az 100 m olarak belirlenir.

b)  11 Temmuz 1992 gününden önce onaylanmış uygulama imar planı bulunan kentsel ve kırsal yerleşmelerde, turizm merkez ve alanlarındaki turizm amaçlı alanlar ile turizm merkez ve alanlarındaki kentsel ve kırsal yerleşmelerde kısmen ya da tümüyle yapılaşma varsa, onaylı imar planındaki kıyı kuşağı geçerlidir. Tersi durumda kıyı kuşağı (c) bendi uyarınca belirlenir.

c)  11 Temmuz 1992 gününden önce onaylanmış mevzii imar planı ve turizm merkez ve alanlarındaki turizm dışı kullanımlara yönelik mevzii imar planı bulunan alanlarda; planlarda belirlenen kıyı kuşağından başlayarak ilk sırada yer alan imar adalarının kısmen ya da tümüyle yapılaşmış olması durumunda, gerisindeki imar adalarında kısmen ya da tümüyle yapılaşma olup olmadığına bakılmaksızın onaylı plandaki kıyı kuşağına uyulur. İlk sırada yer alan imar adalarında kısmen ya da tümüyle yapılaşma olmaması durumunda, geriye doğru ve öteki imar adalarının durumu değerlendirilerek kısmen ya da tümüyle yapılaşma bulunanların kıyı yönündeki cephe çizgisi (hattı) taban alınarak kıyı kuşağı belirlenir.

3. Kıyı Kuşağında Kısmi Yapılaşma Ne Demektir?

Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 4. maddesine göre, “Kısmi Yapılaşma”;

a) Belediye ve komşu alan sınırları içinde ve dışında; 11 Temmuz 1992 gününden önce belirli bir kullanım amacına dayalı olarak onaylanmış 1/1.000 ölçekli mevzii imar planlarının, kıyı bitim (kenar) çizgisinden başlayarak kara yönünde 100 m’lik bölüm içerisindeki imar adalarında; üzerinde yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan plan ve yasal düzenlemelere uygun olarak bitirilmiş yapılar ile ruhsat alınarak en az subasman düzeyine getirilmiş yapıların bulunduğu parsellerin sayısının ya da kullanılan toplam taban alanının imar adasındaki toplam parsel sayısının ya da toplam taban alanının yüzde ellisinden çok olması durumudur.

Üzerinde birden çok yapı yapılması olanaklı olan parseller, en az subasman düzeyine getirilmiş olmak koşuluyla taban alanı ya da yapı sayısı olarak bu kapsamda değerlendirilir.

b)  Kentsel ve kırsal yerleşmelerde; yerleşik ve gelişme alanlarını kapsamak, yerleşmenin var olan ve ileride oluşması beklenen nüfusuna dayalı gerekli tüm kullanım ve işlevleri içermek üzere düzenlenmiş ve 11 Temmuz 1992 gününden önce onaylanmış kentsel ve kırsal uygulama imar planlarının kıyı kenar çizgisinden başlayarak kara yönünde 100 m’lik kuşağı içerisinde kalan bölümünde yer alan imar adalarının sayısının yüzde ellisinden çoğunda, (a) bendindeki tanıma uygun yapılaşma durumudur. Tersi durumda (a) bendi düzenlemesi geçerlidir.

c)  Turizm ve alan merkezlerinde; Turizm Bakanlığı’nca 11 Temmuz 1992 gününden önce onaylanmış turizm amaçlı uygulama imar planlarının, kıyı kenar çizgisinden başlayarak kara yönünde 100 m’lik kuşağı içerisinde kalan bölümlerdeki imar adalarının yüzde ellisinden çoğunda (a) bendindeki tanıma uygun yapılaşma olması durumudur. Tersi durumda (a) bendi hükümleri geçerlidir.

d)  Turizm alan ve merkezlerinde, 11 Temmuz 1992 gününden önce yapılıp onaylanmış turizm dışı kullanımlara yönelik uygulama imar planlarının ilgi ve kapsamına göre (a) ya da (b) bentlerindeki tanımlara uygun yapılaşmış olması durumundur.

Yukarıdaki maddeler çerçevesinde “kısmi yapılaşma” şöyle belirlenecektir:

1. Önce kıyı bitim (kenar) çizgisinden başlayarak kıyı kuşağının kara yönündeki 100 m’lik bölümü içerisinde yer alan imar adaları belirlenecektir. Bir bölümü 100 m’lik kıyı kuşağı içinde, bir bölümü kıyı kuşağı dışında kalan imar adaları da kıyı kuşağı içinde sayılacaktır.

2. Söz konusu adalardaki toplam parsel sayısı belirlenecektir.

3. Bitirilmiş yapılar ile ruhsat alınarak en az subasman düzeyine getirilmiş yapıların bulunduğu parseller belirlenecektir.

Bitirilmiş yapılar ile ruhsat alınarak en az subasman düzeyine getirilmiş yapıların bulunduğu parsel sayısı, ilgili imar adasındaki parsel sayısının yarısından çok ise kısmı yapılaşma söz konusudur.

Bitirilmiş yapılar ile ruhsat alınarak en az subasman düzeyine getirilmiş yapıların bulunduğu parsel sayısı, ilgili imar adasındaki parsel sayısının yarısından çok değilse şöyle sonuca ulaşılacaktır: Söz konusu adalardaki en az subasman düzeyindeki yapıların toplam taban alanı ile adaların toplam alanı bulunacaktır. En az subasman seviyesindeki inşaatların taban alanları toplamı, adalardaki toplam alanın yarısından çok ise kısmı yapılaşma vardır. Tersi durumda yoktur.

4. Kıyı Kuşağındaki Önceki Dönem İmar Planları ve Yapılar Ne Olacak?

17.04.1990 günü yürürlüğe giren Kıyı Kanunu’nun 8. maddesinin 1. fıkrasına göre; uygulama imar planı bulunmayan kıyı kuşaklarında (sahil şeritlerinde) uygulama imar planı yapılıp onaylanmadan yapı yapılamaz.

Kıyı Kanunu’nun “Geçici” maddesine göre; 17.04.1990 gününden önce hukuksal düzenlemelere uygun olarak onanmış 1/1.000 ölçekli uygulama imar planlarının kısmen ya da tümüyle yapılaşmış kıyı kuşağı ile ilgili düzenlemeleri geçerlidir. Ancak, uygulama imar planı bulunan bu yerlerde duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz; moloz, toprak, curuf, çöp gibi kirletici ve çevreyi bozucu etkisi olan atık ve artıklar dökülemez, kazı yapılamaz.

Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 16. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendine göre; 11 Temmuz 1992 gününden önce onaylanmış uygulama imar planı bulunan kentsel ve kırsal yerleşmelerde, turizm merkez ve alanlarındaki turizm amaçlı alanlar ile turizm merkez ve alanlarındaki kentsel ve kırsal yerleşmelerde kısmen ya da tümüyle yapılaşma varsa, onaylı imar planındaki kıyı kuşağı geçerlidir.

(!)    “Onaylı imar planındaki kıyı kuşağı geçerlidir” sözü, onaylı imar planının da geçerliliğini korumakta olduğu anlamına gelmektedir.

Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 16. maddesinin 4. fıkrasına göre de; kıyı kuşağında 11 Temmuz 1992 gününden önce, yürürlükteki imar planı ve/veya yasal düzenlemelere uygun olarak yapılmış ya da yapı ruhsatı alınarak en az subasman düzeyine getirilmiş yapılardaki kazanılmış haklar saklıdır. Bu hak, üzerine birden çok yapı yapılmak üzere yapı ruhsatı alınmış parsellerdeki en az subasman düzeydeki yapılar için de geçerlidir.

Hizmetlerimiz

© 2021 - Emek Taşınmaz Değerleme ve Danışmanlık A.Ş.