Hemen Bize Ulaşabilirsiniz
Yayınlarımız Geri Dön
Hukuksal Boyut | İpotekli Borç Senedi

İpotekli Borç Senedi

Taşınmaz rehni; “ipotek”, “ipotekli borç senedi” ya da “irat senedi” biçiminde kurulabilir (MK. 850).

İpotekli borç senedi, bir taşınmazın değerinin ipotek güvencesi altında dolaşıma çıkarılmasına olanak veren borç senedidir. İpotekli borç senedi, taşınmaz rehnine dayanan kişisel bir para alacağı oluşturur. İpotekli borç senedi yoluyla rehin kurulması için tapu yönetimince devlet adına taşınmaza değer biçilir. Biçilmiş değeri aşan tutar için ipotekli borç senedi yoluyla rehin kurulamaz. İpotekli borç senedinde, borçlu, ipotekli taşınmazın yanı sıra kendi malvarlığı ile de sorumludur. İpotekli borç senedinin dayanağı olan taşınmaz, borçlunun değil de başka bir kişinin mülkiyetinde ise, borçtan kişisel olarak sorumlu olmayan taşınmaz sahibi için ipoteğe ilişkin kurallar geçerli olur.

İpotekli borç senedi için tapu kütüğüne yapılacak yazımın yanı sıra rehin senedi de düzenlenir. İpotekli borç senedi daha sonra düzenlenmiş olsa bile, hukuksal sonuçlarını tapu kütüğüne yazım gününden başlayarak doğurur. İpotekli borç senedi, tapu görevlisince düzenlenir. İpotekli borç senedi üzerinde tapu görevlisi ile Hazine adına yetkili kişinin imzaları bulunur. İpotekli borç senetleri nama (ada) ya da hamiline (taşıyıcısına) yazılı olarak çıkarılabileceği gibi, menkul kıymet biçiminde seri olarak da çıkarılabilirler. Tapu kütüğündeki yazım, ancak ilgililerin ya da mahkemenin rehin senedini iptal etmesi üzerine düşürülebilir. Öte yandan, alacaklı yoksa ya da alacaklı rehin hakkından elçekerse borçlu da, tapu kütüğündeki yazımı düşürtebilir. İpotekli borç senedinden doğan alacak, iyiniyetli tüm kişiler için, tapu kütüğündeki yazımına göre geçerlidir. Yöntemine uygun düzenlenmiş olan ipotekli borç senedi, iyiniyetli tüm kişiler için, içeriğinde yazılı olanlara göre geçerlidir. İpotekli borç senedi içeriğinde yazılı olanlar tapu kütüğündeki yazım ile çelişiyorsa ya da tapu kütüğüne yazım yapılmamışsa, kütük geçerlidir. Bununla birlikte ipotekli borç senedini iyiniyet ile edinen kişi, tapu kütüğüne ilişkin yasal düzenlemeler uyarınca tazminat isteyebilir. Nama ya da hamiline yazılı ipotekli borç senedindeki alacak, ancak ipotekli borç senedi üzerindeki elmenlik (zilyetlik) ile birlikte aktarılabilir, rehin ya da başka bir tasarrufa konu edilebilir. İpotekli borç senedinin daha düzenlenmemiş olması ya da yargı kararıyla iptal edilmesi durumunda, alacağı ileri sürme hakkı saklıdır. İpotekli borç senedinin nama yazılı olması durumunda, aktarılanın adı ve aktarma işlemi ipotekli borç senedi üzerine yazılır. (MK. 898, 909 - 929)

Öteki taşınmaz rehin hakları gibi ipotekli borç senedi de, tapu kütüğünün “Gayrimenkul Rehin Hakları” bölümüne, yanına yazılacak A, B, C, gibi bir harf ile adlandırılarak ve “İ.B.” kısaltmasıyla işlenir. “Gayrimenkul Rehin Hakları” bölümünün altıdaki “Düşünceler” alt başlığına da ipotekli borç senedi ile ilgili belirtmeler yazılır. İpotekli borç senedi hangi harf ile gösterilmişse, buna ilişkin belirtmeler de bu harf ile gösterilir.

İpotekli borç senedi, yapılmış yasal düzenlemeye karşın, irat senedi gibi bugüne değin Ülkemizde pek uygulamamıştır. Taşınmaz rehni olarak, Ülkemizde genel uygulama ipotektir.

Hizmetlerimiz

© 2021 - Emek Taşınmaz Değerleme ve Danışmanlık A.Ş.