Devre Mülk (Dönemlik Taşınmaz)

634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 57'den başlayıp 64'te biten maddelerinde düzenlenmiş olan devre mülk hakkı; konut olarak kullanılmaya elverişli bir yapı ya da bağımsız bölümün ortak sahiplerinden biri yararına (lehine), bu yapı ya da bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde yararlanma hakkı biçiminde, ortak mülkiyet payına bağlı bir yükümleme (irtifak) hakkı olarak kurulabilir.

Tersi resmi senette kararlaştırılmadıkça, devre mülk hakkının bağlı olduğu pay, dönemlerin sayı ve süreleri göz önüne alınarak eşit bir biçimde belirlenir.

Devre mülk hakkı; ancak, konut nitelikli, kat yükümlemesine (irtifakına) ya da kat mülkiyetine geçirilmiş ya da bağımsız yapılarda kurulabilir. Devre mülk hakkı üzerinde, bu hakla bağdaşan yersel (ayni) haklar kurulabilir. Devre mülk hakkı, bağlı olduğu ortak mülkiyet payına bağlı olarak üçüncü kişilere aktarılabilir ve mirasçılara geçer.

Devre mülk hakkının yılın belirli dönemleri için belirlenmesi ve onbeş günden daha az süreli olmaması gerekir. Sözleşmede tersi kararlaştırılmamışsa, devre mülk hakkı sahipleri bu hakkın kullanımını başkalarına bırakabilir.

Ana taşınmaz ile bağımsız bölümlerin ve bağımsız yapıların tapu kütüklerinin belirtmeler (beyanlar) bölümüne, bağımsız bölüm ya da yapı üzerinde devre mülk hakkı kurulduğu yazılır ve düzenlenecek tapu senedinde de bu durum belirtilir.

Üzerinde devre mülk hakkı kurulacak yapı ya da bağımsız bölümlerin ortak sahipleri arasında; dönem gün sayısı, giriş ve çıkış ile yararlanma biçim ve koşulları, yöneticilerin seçimi ile hak ve sorumlulukları, büyük onarım için ayrılacak dönem, bakım giderleri gibi konular devre mülk sözleşmesi ile belirlenir. Bu konuları içeren ve bütün hak sahiplerince olur verilen devre mülk sözleşmesi resmi senede eklenir ve tapu kütüğünün belirtmeler (beyanlar) bölümünde gösterilir.

Kat mülkiyetine çevrilmiş birden çok bağımsız bölümden birtakımının üzerinde devre mülk hakkı kurulması, tersi yönetim planında kararlaştırılmamışsa, öteki bağımsız bölüm sahiplerinin olur vermelerine bağlı değildir. Üzerinde devre mülk hakkı kurulan yapı ya da bağımsız bölümün ortak sahipleri, tersi sözleşme ile kararlaştırılmamışsa, ortaklığın (şüyuun) giderilmesini isteyemezler.

Devre mülk hakkı sahipleri, kendilerine ayrılan ve tapu kütüğünde belirtilen dönem süresi sonunda, yararlandıkları bağımsız bölüm ya da yapıyı sözleşme kuralları gereğince boşaltmak ve izleyen dönemin hak sahibine bırakmak zorundadırlar.